بررسی تطبیقی نقش گاو در اساطیر و هنر هند و ایران

چکیده اساطیر نماینده ی فرهنگ،باورها، آرمان ها و تفکرات هر ملت است. انسان در جهت رسیدن به آرمان ها و آرزوهای خود به خلق داستان ها و افسانه ها می پردازد و در این راه حقیقت و اوهام را در هم می ریزد و در خیال خود به آرزوهای دست نیافتنی اش دست می یابد ، و در میان همین روایات و افسانه ها اسطوره شکل می گیرد . رابطه ی انسان و حیوانات و نیز انسان و خدایان در اساطیر و روایات کهن اقوام مختلف از اهمیت خاصی برخوردار بوده است و به دلیل اینکه اغلب مردمان باستان ، دامدار و کشاورز و کوچ نشین بوده اند ،چهارپایان و به خصوص گاو جزء لاینفک زندگی آنها بوده است؛ به همین دلیل در اساطیر خود از این چهارپا به عنوان حیوان مفید نام برده اند و نام برخی از خدایان و فرشتگان خود را همنام این حیوان قرارداده اند. در میان اسطوره های حیوانی گاو از جمله حیواناتی است که در اساطیر ایران و به خصوص هند فراوان نام برده شده است . در این تحقیق ، پژوهشگر با مطالعه ی اساطیر ایران وهند و اشتراکات فرهنگی این دو تمدن کهن ، به بررسی موقعیت و جایگاه این حیوان در اساطیر و هنر این دو سرزمین پرداخته است؛ که در نهایت نتیجه ای که از این تحقیق به دست آمده این است که نقش گاو در اساطیر ایران و هند، به ویژه در اسطوره های آفرینش و جنبه های نمادین باران ، ماه و باروری و تجلی و تمثال خدایان وجوه مشترک فراوانی دارد ،اما در شیوه ی پردازش عناصر بصری نقش گاو در هنر ایران وهند متفاوت است چرا که در هند به صورت واقع گرا و فاقد تزئینات است ، اما در ایران جنبه ی نمادین ، آرمانی و عظمت دارد و با تزئینات نمایان می شود.